W dniu 17 września przedstawiciele PZW ZŻWP w osobach ppłk Zbigniew Drozdek, kmdr Bożena Szubińska oraz ppłk Franciszek Jasiukiewicz wzięli udział w Światowym Dniu Sybiraka obchodzonym w 82. rocznicę sowieckiej agresji na Polskę. Światowy Dzień Sybiraka został ustanowiony w 1991 roku. Jego celem jest upamiętnienie rocznicy agresji ZSRR na Polskę (17 września 1939) i jej konsekwencji dla deportowanej ludności cywilnej.

Organizatorami uroczystości miejskiej pod Pomnikiem Golgoty Wschodu byli prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, Związek Sybiraków Oddział Wojewódzki w Gdańsku oraz Rodzina Katyńska w Gdańsku. W uroczystości wzięły udział władze miasta Gdańska na czele z prezydent Aleksander Dulkiewicz. Obecny był wicewojewoda pomorski Mariusz Łuczyk, przedstawiciele Sybiraków, gdańskiej Rodziny Katyńskiej, delegacja Garnizonu Gdańsk, Konsulatu Generalnego Węgier w Gdańsku, instytucji państwowych, nauki i kultury, organizacji kombatanckich,przedstawiciele służb mundurowych, młodzież i mieszkańcy.

Uroczystość na Cmentarzu Łostowickim pod Pomnikiem Golgoty Wschodu odbyła się z udziałem wojskowej asysty honorowej, a także Orkiestry Morskiego Oddziału Straży Granicznej, która rozpoczęła uroczystość od odegrania hymnu państwowego Rzeczypospolitej Polskiej oraz hymnu Sybiraków. Po przywitaniu przez prowadzącego uroczystość, przybyłych uczestników i zaproszonych gości, nastąpiły wystąpienia okolicznościowe: Celiny Riedl (przedstawicielki sybiraków), wicewojewody Mariusza Łuczyka, prezydent Aleksandry Dulkiewicz.

„Gdańsk oddał hołd ofiarom tamtych tragicznych wydarzeń. Pamiętajmy o tych grobach, pamiętajmy o Syberii. Zróbmy wszystko, by to się już nigdy nie powtórzyło - mówiła podczas uroczystości Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska.

Celina Riedl, która w zarządzie gdańskiego Związku Sybiraków odpowiada za sekcję historyczną, w swoim wystąpieniu podkreśliła, że należy do ostatniego pokolenia zesłańców Sybiru i w sztafecie pokoleniowej przekazuje młodym ich historie, bo to, co przeżyło jedno pokolenie, drugie przerabia w sercu i pamięci.

Oprawę artystyczną przygotowała i przedstawiła zgromadzonym młodzież z VII Liceum Ogólnokształcącego im. Józefa Wybickiego w Gdańsku. Uczniowie tej szkoły od kilku już lat opiekują się Kwaterą Sybiraków i pomnikiem, który dla wielu gdańskich rodzin stał się symbolem losów ich bliskich, rodzin i krewnych rzuconych w bezkres Syberii.

Następnie, wspólnie odmówiono modlitwę za zmarłych, którą poprowadził ks. Infułat Henryk Kilaczyński, kapelan Koła Gdańskiego Związku Sybiraków. Po czym odczytano Apel Poległych i oddano salwę honorową. Liczne delegacje złożyły wieńce i wiązanki kwiatów u stóp pomnika Golgoty Wschodu. Dźwięki trąbki zakończyły uroczystość odegraniem ciszy.

Po oficjalnej części obchodów delegacja zarządu zapaliła znicz na grobie ppłk Tadeusza Ignaciuka pierwszego prezes Pomorskiego Zarządu Wojewódzkiego ŻŻWP, zesłańca Sybiru, pochowanego w kwaterze sybiraków w pobliżu pomnika Golgota Wschodu

17 września 1939 r. Polska tocząca ciężkie walki obronne z niemiecką agresją, została zaatakowana od wschodu przez Związek Sowiecki. Wspólna wojna przeciwko Polsce była wynikiem tajnego porozumienia sowiecko-niemieckiego w ramach Paktu Ribbentrop – Mołotow. Najeźdźcy podzielili między siebie strefy okupacyjne. Polacy zamieszkujący wschodnie województwa Rzeczpospolitej znaleźli się pod okupacją sowiecką i bardzo szybko stali się ofiarami terroru. Żołnierze polscy uznani zostali za więźniów i zamknięci w obozach. Na ponad 21 tysiącach oficerów dokonano zbrodni wojennej. Egzekucje te noszą wspólną nazwę Zbrodni Katyńskiej. Polska ludność cywilna z kolei w dużej liczbie została zesłana na wschód ZSRR. Wiele osób z powodu złych warunków życia, a także chorób i ciężkiej pracy straciło życie. Dlatego właśnie data 17 września ma szczególne znaczenia dla środowiska Sybiraków.

Opracowała - kmdr w st. spocz. Bożena Szubińska

Zdjęcia – Antoni Palczewski